Als veeleisende ouders gaan intimideren.
Hoe houd je als leerkracht het hoofd koel en kun je van een conflict weer in de samenwerking komen?
Werkdruk en burn out in het onderwijs.
Volgens het CBS heeft in het onderwijs bijna 1 op de 4 medewerkers te maken met burn-out achtige klachten. Meer dan de helft geeft aan dat de werklast te hoog is en ruim 8% heeft te maken met ‘pestgedrag’ van ‘klanten’. Uiteraard zijn meerdere oorzaken te benoemen, een belangrijke factor wordt gevormd door veeleisende ouders. Ouders worden mondiger en stellen hoge eisen aan het onderwijs voor hun kind. Onderwijsprofessionals komen steeds vaker en deels door hun eigen toedoen, in een “U vraagt, wij draaien situatie terecht. De leerkracht als service-provider om aan de wensen van de ouder als kritische consument te voldoen.
Werkgevers vaak handelingsverlegen
Agressie en intimidatie zijn in de Arbowet opgenomen bij de “psychosociale arbeidsbelasting”. Ook in het onderwijs dienen werkgevers volgens deze wet hier beleid op te formuleren en uit te voeren.
Verbale agressie komt vaker voor dan fysieke agressie maar is zeker niet minder schadelijk volgens het ministerie van VWS. Het kan leiden tot aanzienlijke gezondheidsklachten. Met goed beleid kunnen onderwijsbestuurders en schoolleiders ziekteverzuim voorkomen en terugdringen. Hier valt nog een wereld te winnen.
Toenemende eisen van ouders.
Betrokkenheid van ouders is van grote waarde voor goed onderwijs. Zij zijn, samen met de school en het kind, de partners in ontwikkeling en educatie. Het zou dus vanzelfsprekend moeten zijn dat scholen beleid ontwikkelen en uitvoeren met betrekking tot ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie. In verreweg de meest gevallen zullen de contacten met de ouders goed verlopen. Voor docenten kunnen ouders helaas ook een bron van stress zijn en vaak leidt dat tot verhoging van de werkdruk. In het algemeen nemen de eisen van ouders toe.
Leerkrachten worstelen met vragen als:
- Het lijkt of ouders steeds veeleisender worden naar hun kind, maar ook naar mij. Hoe kan ik hen daarin begrenzen?
- Ouders vertellen mij steeds vaker hoe ik mijn werk moet doen. Ik wil dat ze gewoon ouder zijn. Hoe breng ik ze dat aan het verstand?
- Hoe zeg ik nee tegen ouders, wanneer zij over een grens gaan?
- Wat kan ik doen wanneer er sprake is van fysieke of verbale agressie in situaties met ouders of leerlingen?
- Hoe herken ik in mijn team signalen van (bijna) burnout?
- Ik ga gesprekken met sommige ouders, uit angst, uit de weg. Dat voelt niet goed. Hoe kan ik het tij weer keren?
- Ik vind het moeilijk ‘nee’ te zeggen. Hoe kan ik beter mijn grenzen in het contact met anderen bewaken?
Veeleisende ouders kunnen lastige ouders worden
Er is niets mis met hoge verwachtingen over en weer. Door allerlei oorzaken kunnen veeleisende ouders lastige ouders worden. Wanneer zij hun wensen niet ingewilligd zien en hun belangen niet gerealiseerd krijgen, komt het vaak voor dat zij de druk op de docent verhogen. In de Rapportage geweld tegen leraren van DUO Onderwijsonderzoek (2015) zegt achttien procent van de ondervraagde leraren in het primair onderwijs te maken te hebben gehad met op henzelf gericht fysiek en/of verbaal geweld door ouders. Bij leraren in het voortgezet onderwijs ligt dat rond de elf procent.
Bewustwording, training en coaching
Om goed te kunnen communiceren en samenwerken met ouders moet de docent beschikken over de juiste competenties. Competenties die tijdens de opleiding niet altijd voldoende aan bod zijn geweest. Wanneer ouders veeleisender of intimiderend worden, zal een extra beroep gedaan worden op competenties die bijvoorbeeld gaan over effectief communiceren, samenwerken, grenzen benoemen en bewaken. Het gaat om het professioneel omgaan met (intimiderende) ouders, het kunnen herkennen en benoemen van (grensoverschrijdend) gedrag, weten wat dit met jou persoonlijk doet en adequaat kunnen reageren, de regie houden en jouw eigen grenzen niet laten overschrijden.
Zuidema & Partners en de Meij Consultancy begeleiden teams bij het opzetten en uitvoeren van ouderbetrokkenheid met speciale aandacht voor het trainen van docenten in het professioneel omgaan met intimiderende ouders.
Reactie schrijven